Φέτος συμπληρώνονται 190 χρόνια από το θάνατο ενός ανεπανάληπτου ρώσου υαλουργού, μυστικά της τεχνικής του οποίου παραμένουν άλυτα πάνω από 200 χρόνια. Πρόκειται για τον Αλεξάντρ Βερσίνιν (1765-1828), τεχνίτη ενός από τα μεγαλύτερα υαλουργεία της Ρωσίας, που ιδρύθηκε με απόφαση της Mεγάλης Αικατερίνης το 1764 και λειτουργούσε έως και το… 2009 στην κωμόπολη Νικόλσκ της πόλης Πένζα!
Ο Αλεξάντρ Βερσίνιν φιλοτέχνησε πολλά αριστουργήματα, μεταξύ των οποίων – το περίφημο σερβίτσιο για τον Αυτοκράτορα Αλέξανδρο Α΄, εγγονό της Μεγάλης Αικατερίνης. Δοξάστηκε όμως ο τεχνίτης σε ολόκληρη την ρωσική επικράτεια κι αργότερα – σε ολόκληρο τον κόσμο για τα ποτήρια του, που οι συλλέκτες – ιδιώτες και Μουσεία – ονομάζουν «ποτήρια του Βερσίνιν». Είναι μοναδικά και τεράστιας αξίας, οπότε τα ονόματα ιδιωτών, που τα έχουν στην κατοχή τους, είναι συνήθως άγνωστα.
Τι το θαυμαστό έχουν λοιπόν τα ποτήρια του Βερσίνιν; Είναι «διπλά», δηλαδή το ένα ποτήρι είναι τοποθετημένο μέσα στο άλλο, και ενδιάμεσα στα τοιχώματα ο καλλιτέχνης έφτιαξε ένα ολόκληρο θαυμαστό κόσμο – τοπία και θεματικές συνθέσεις εξαιρετικής ομορφιάς, φτιαγμένα με χρωματιστές κλωστές, χαρτιά, πετραδάκια, άχυρο και βρύα.
Το 1996 από το Μουσείο γυαλιού στη γενέτειρά του, πόλη Νικόλσκ (κοντά στη Πένζα, στα 600 χιλιόμετρα από τη Μόσχα) εκλάπη ένα μοναδικό ποτήρι του Βερσίνιν, που φιλοτεχνήθηκε το 1802, με τις εικόνες της έπαυλης του ιδιοκτήτη του υαλουργείου, πρίγκιπα Μπεχμέτεφ, με τη λιμνούλα με πάπιες, τις κυρίες να κάνουν περίπατο με τους συζύγους και τα παιδιά τους και μια μικροσκοπική … καρακάξα, που δεν διακρίνεται με γυμνό μάτι. Ήταν και κυριολεκτικά μοναδικό: το Μουσείο του Νικόλσκ, όπου έζησε και εργάστηκε μια ολόκληρη ζωή ο Βερσίνιν, δεν έχει πλέον ούτε ένα του έκθεμα. Στη Ρωσία επίσημα υπάρχουν 9 ποτήρια του Βερσίνιν (στο Ερμιτάζ, στο Ρωσικό Μουσείο, στο Μουσείο Κουσκόβο), δυο ποτήρια υπάρχουν στις συλλογές του The Corning Museum of Glass και ένα – στο The Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης. Εικάζεται, ότι άλλα 10 ποτήρια βρίσκονται στις ιδιωτικές συλλογές.
Το 2000 ένα ποτήρι του Βερσίνιν πωλήθηκε – άγνωστο σε ποιόν – στη δημοπρασία του Οίκου Christie’s για 28.000 λίρες. Υπάρχουν πληροφορίες, ότι στην κατοχή μιας οικογένειας στη Μόσχα βρίσκεται ένα και μοναδικό ποτήρι του Βερσίνιν με τρία στρώματα και ανεπανάληπτες εικόνες ανάμεσα στα τοιχώματα γυαλιού: εννοείται, ότι η πληροφορία είναι απόρρητη, μια και αυτό το συγκεκριμένο ποτήρι κοστίζει χιλιάδες ευρώ.
