Γράφει η Ευγενία Κριτσέφσκαγια
Το αριστούργημα του Χέμινγουεϊ Ο Γέρος και η θάλασσα το γνωρίζουμε όλοι ή σχεδόν όλοι. Πολλοί από μας θυμούνται και τις πετυχημένες μεταφορές του βιβλίου στη μεγάλη οθόνη, μια από τις οποίες γιορτάζει φέτος τα 60 της χρόνια, του 1958 με τον Σπένσερ Τρέισι σε πρωταγωνιστικό ρόλο: το 1959 η ταινία κέρδισε το Όσκαρ καλύτερου soundtrack, που έγραψε ο Δμίτρι Τέμκιν, αμερικανός συνθέτης ρωσικής καταγωγής.
Λίγοι όμως γνωρίζουν, ότι το 2000 ακόμα μια μεταφορά του βιβλίου στην οθόνη κέρδισε το Όσκαρ, αυτή τη φορά – ταινία κινούμενων σχεδίων του ρώσου ζωγράφου, σχεδιαστή και σκηνοθέτη Αλεξάντρ Πετρόφ. Ο ζωγράφος χρησιμοποίησε την τεχνική της «ζωντανής ζωγραφικής», δημιουργώντας τα κινούμενα του σχέδια πάνω σε ματ γυαλί και ζωγραφίζοντας με τα δάκτυλα και πολύ σπάνια – με πινέλα! Για τις ταινίες του ο καλλιτέχνης φτιάχνει πολυστρωματικό σχέδιο με λαδομπογιές πάνω σε γυαλί, φωτισμένο από κάτω, πετυχαίνοντας έτσι μια βαθιά και πάλλουσα εικόνα. Από αυτή την άποψη οι εικόνες στο Γέρο… θυμίζουν τους μουσαμάδες του μεγάλου ρώσου θαλασσογράφου Ιβάν Αίβαζόφσκι (http://www.avantgardecentre.gr/20171207_aivazovsky_article/) , με το μοναδικό φως και την κίνησή τους, κάτι που ο ζωγράφος πετύχαινε χάρη στην τεχνική ζωγραφικής με λαζούρες, βάζοντας τα λεπτά στρώματα χρώματος το ένα πάνω στο άλλο.
Αλεξάντρ Πετρόφ είναι ο μοναδικός ρώσος σχεδιαστής κινούμενων σχεδίων, που διεκδικούσε το Όσκαρ τέσσερις φορές και τελικά το κέρδισε. Κάθε έργο του – και ένας τιτάνειος άθλος: για να ολοκληρώσει την ταινία, που πήρε το Όσκαρ, χρειάστηκαν 30 ολόκληροι μήνες: 2,5 χρόνια για μια ταινία 20 λεπτών!
«Η επιφάνεια εργασίας έχει διαστάσεις του Α3 και φωτίζεται από κάτω με ειδικές λάμπες, λεει ο ζωγράφος. Γυρίζουμε μια φάση της κίνησης του ήρωά μας, μετά σβήνουμε την εικόνα και ζωγραφίζουμε την επόμενη. Το φόντο συνήθως παραμένει ακίνητο, σαν το σκηνικό στο θέατρο, αλλά επειδή στο Γέρο… έπρεπε να αποδώσω την κίνηση του ωκεανού, ζωγράφιζα και το φόντο κάθε φορά εκ νέου».
Για ένα λεπτό έργου ο ζωγράφος πρέπει να ζωγραφίσει πάνω από 1000 εικόνες, και μια και ζωγραφίζει πάνω στην ίδια γυάλινη επιφάνεια, στο τέλος δεν σώζεται καμιά εικόνα, μονάχα ό, τι απομένει ως τελικό αποτέλεσμα, ως ταινία…
Απομένουν αυτά τα μαγικά 20 λεπτά, τα οποία σας καλούμε να απολαύσουμε μαζί.
Ο Γέρος και η Θάλασσα, Αλεξάντρ Πετρόφ