ADOLF SHAPIRO. Μέρα Έκτη.
«Η σκηνή πρέπει να έχει μύες».
Το 5ο σεμινάριο του ADOLF SHAPIRO έφτασε στις 13 Ιανουαρίου στο τέλος , αυτό εξάλλου, μαρτυράει και η φωτογραφία. Αλλά το υλικό υπάρχει ακόμα και θα το δημοσιεύουμε σήμερα και αύριο. Μη το χάσετε!
… «Στο έργο πάντα υπάρχει το αρχικό γεγονός, όπως υπάρχει και σε κάθε σκηνή: είναι συμβάν χωρίς το οποίο η σκηνή δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Στον «Άμλετ» το αρχικό γεγονός είναι ο θάνατος του πατέρα του, χάρη σ’ αυτό το γεγονός ο Άμλετ πρέπει να επιστρέψει στο σπίτι του από την πόλη όπου σπουδάζει.Υπάρχει το κύριο γεγονός κάθε σκηνής (όπως το κύριο γεγονός της αρχής είναι ότι ο Άμλετ επέστρεφε για τη κηδεία και βρέθηκε στο γάμο) και υπάρχει το κύριο γεγονός του έργου (ο Άμλετ μαθαίνει πως ο πατέρας του δολοφονήθηκε). Το έργο δεν θα μπορούσε να υπάρχει χωρίς το θάνατο του πατέρα.
… Πρέπει πάντα να κάνουμε τις βασικές ερωτήσεις: τι; γιατί; για ποιο λόγο;…
… Μιλάμε για το σπόρο του ρόλου. Τι είναι αυτό; Είναι εκείνος ο σπόρος, από τον οποιό θα αναπτυχθεί ο ρόλος, Όταν ξεκινάμε να δουλεύουμε πάνω σε ρόλο, πρέπει να σκεφτόμαστε πού θα καταλήξει και όχι πώς ήταν πριν. Πρέπει να σκέφτεστε πού θα οδηγήσετε το ρόλο…
…Ψάξτε τη δομή της σκηνής…Τους μύες της…
… «Η σκηνή πρέπει να έχει μύες»…
… Αυτή είναι η διαφορά της θεατρικής και της λογοτεχνικής ανάλυσης. Κάθε καλός φιλόλογος θα αναλύσει διαφορετικά τις σκηνές του έργου. Διαφορετικά θα αναλύσει τις σκηνές ένας ηθοποιός, γιατί ξεκινάει από τη δράση, εφόσον πρέπει να παίξει.
… Πρέπει να καθορίσουμε πού βρίσκεται το αποκορύφωμα…
… «Ο μονόλογος είναι απαρχαιωμένη φόρμα, στο σύγχρονο θέατρο υπάρχουν πολύ λίγοι μονόλογοι. Ο Μέγιερχολντ έκανε το εξής: όπου υπήρχε μονόλογος, τοποθετούσε στη σκηνή δεύτερο πρόσωπο, για να μη μηλάει ο ήρωας στο κενό. Αυτό βοηθάει πάρα πολύ, ιδιαίτερα στις πρόβες. Στην παράσταση δεν είναι απαραίτητο…
… Στο Σαίξπηρ στη σκηνή στο νεκροταφείο ο Άμλετ παίρνει στο χέρι ένα κρανίο. Τι προσθέτει το θέατρο; Μετατρέπει σε ορατή εικόνα τη φιλοσοφική σκέψη. Όταν συνδέονται η φιλοσοφική και η καθημερινή αλήθεια, γεννιέται το αληθινό θέατρο. Τα υπόλοιπα μπορούμε να τα διαβάσουμε…
… Ο λόγος πάντα γεννιέται από την εσωτερική κίνηση, δε βγαίνει όταν το θέλει ο συγγραφέας ή ο σκηνοθέτης, αλλά όταν ο ηθοποιός αισθάνεται την ανάγκη να το πεί…
… Πρέπει να οικοιοποιήσει αυτό το λόγο, αλλιώς θα λέει το κείμενο του συγγραφέα. Πρέπει να ανακαλύψει πώς γεννιέται αυτός ο λόγος, από ποια εσωτερική κίνηση.
… Τον συμπαίκτη βοηθάς, όταν τον εμποδίζεις. Ο ρόλος γεννιέται μόνο μέσα από τις δυσκολίες..
… Οι ηθοποιοί έχουν μια παροιμία: όταν πρόκειται να μάθω το κείμενο, το αποστηθίζω με τα πόδια…
… Το θέατρο πρέπει να είναι αεικίνητο…
… Όπως στη τζαζ: ο ηθοποιός πρέπει συνέχεια να αυτοσχεδιάζει, τότε ο λόγος του συγγραφέα θα είναι ζωντανός. Όταν όλοι ξέρουν τι κάνουν, δεν χρειάζεται πρόβα…
… «Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στον έρωτα και το εγχειρίδιο του έρωτα…
… Όταν υπάρχει αληθινός έρωτας, ο άνθρωπος ξέρει πώς πρέπει να αγγίζει. Αυτή είναι η επικοινωνία…
… Για να μπούμε κάπου, πρέπει πρώτα να βγούμε από κάπου. Γι΄αυτό και παρατείνουμε στις πρόβες αυτή τη διαδικασία, γιατί πολύ συχνά οι ηθοποιοί μπαίνουν χωρίς να βγουν πριν…
… «Η καλή δραματουργία χτίζεται όπως η αψίδα: ό, τι χτίζεται στην πρώτη πράξη, ολοκληρώνεται στο φινάλε.
… Πώς κάνεις μια παράσταση μέσα σε 4-6 εβδομάδες; Η ζωή δεν είναι Εργαστήρι. Η απάντηση είναι μία: αν μάθετε να κάνετε τις σωστές ερωτήσεις, θα συνηθίσετε σιγά σιγά και θα ενεργείτε γρηγορότερα. Μαθαίνουμε πολύ αργά και με μεγάλο κόπο την προπαίδεια, όμως μετά μετράμε πολύ γρήγορα. Σταδιακά αποκτάμε άλλη σκέψη, όχι λογοτεχνική, αλλά θεατρική.
… Ένας καλός δραματουργός, γράφοντας ένα έργο, το παίζει από μέσα του, σαν ηθοποιός…
«Οι ηθοποιοί φοβούνται τη μονοτονία. Όμως ενίοτε η μονοτονία είναι πολύ εκφραστική, για παράδειγμα, στη σύγχρονη μουσική. Επηρεάζει πάρα πολύ. Η ποικιλία είναι καλή, αλλά όταν χρειάζεται. Μονότονοι είναι ο Σοστακόβιτς και ο Ραβέλ. Πότε ο Ραβέλ έγραψε το Μπολερό του; Μετά από την επίσκεψη στο εργοστάσιο παραγωγής χάλυβα. Η μηχανική κίνηση τού έκανε τεράστια εντύπωση…
… Η μονοτονία είναι επίσης συνεχής εξέλιξη…
… Ακόμα και τον πλέον τραγικό ρόλο ο ηθοποιός πρέπει να παίζει με τέτοιο τρόπο, ώστε να αισθανεται όμορφα. Ανάμεσα σε εκείνον και το ρόλο πρέπει να υπάρχει απόσταση. Πρέπει να είναι ευτυχισμένος, παίζοντας.
… Πρέπει να κάνει τα πάντα ανάλαφρα, χωρίς να σκέφτεται το αποτέλεσμα…
… ¨Ενας δραματικός ηθοποιός πρέπει να κάνει ό, τι κάνει και ένας ζογκλέρ: το χέρι κινείται σε μια κατεύθυνση, το πόδι σε άλλη (μιλώντας μεταφορικά, εννοείται)…
… Το σχέδιο του ρόλου σε έναν ηθοποιό πρέπει να είναι στενό, όπως το μονοπάτι στα βουνά: όταν είμαστε πάνω σε ποδήλατο σε ένα τέτοιο μονοπάτι με γκρεμούς αριστερά και δεξιά, ακολουθούμε με μεγάλη ακρίβεια το μονοπάτι. Αν ο ηθοποιός δεν έχει τέτοιο μονοπάτι, δε συγκεντρώνεται, πάει πέρα δόθε. Όταν κάνετε πρόβα, δημιουργήστε ένα τέτοιο μονοπάτι για να είστε ακριβεις και θα αισθάνεστε το παραμικρό πετραδάκι που βρίσκεται στο δρόμο σας…
