Σαν σήμερα: Στις 2 Ιουνίου γεννήθηκε ο νομικός, που δίδαξε στους τελευταίους Ρώσους αυτοκράτορες, ότι οι δημοκρατικές εκλογές δεν οδηγούν απαραίτητα στην ελευθερία

Φέτος συμπληρώνονται 190 χρόνια από τη γέννηση και 110 χρόνια από το θάνατο ενός αδίκως ξεχασμένου Ρώσου στοχαστή, αξιωματούχου, Γενικού Εισαγγελέα της Ιεράς Συνόδου, συγγραφέα, ιστορικού της Εκκλησίας Κωνσταντίν Πομπεντονόστσεφ. Γεννήθηκε στις 2 Ιουνίου του 1827 και πέθανε το 1907.  Ήταν εκπαιδευτής του Αυτοκράτορα Αλέξανδρου Γ΄ και εμπνευστής των κατοπινών του πράξεων και ιδεών. Αργότερα έγινε δάσκαλος του γιου και διαδόχου του, Νικόλαου Β΄.

Ο μεγάλος Ρώσος ποιητής του Αργυρού αιώνα Αλέξανδρος Μπλοκ (1880-1821) αφιέρωσε στον Πομπεντονόστσεφ το 1911 τους εξής στίχους:

Εκείνα τα βουβά χρόνια
Στις καρδιές βασίλευαν ο ύπνος και το σκοτάδι:
Ο Πομπεντονόστσεφ άπλωσε πάνω από τη Ρωσία
Τα φτερά της κουκουβάγιας.
Και δεν υπήρχε ούτε μέρα, ούτε νύχτα.
Παρά μονάχα η σκιά των τεράστιων φτερών του.
Κύκλωσε με έναν θαυμαστό κύκλο τη Ρωσία,
Κοιτάζοντάς την στα μάτια
Με το γυάλινο βλέμμα ενός μάγου.

 

Γυάλινο βλέμμα; Πιθανόν…  Αλλά όσα έλεγε ο Πομπεντονόστσεφ έναν και βάλε αιώνα πριν, παραμένουν επίκαιρα και σήμερα, για τη Ρωσία, την Ελλάδα, για όλο τον κόσμο…

 

«Τι εστί ελευθερία;  γράφει ο Πομπεντονόστσεφ στο κείμενό του Νέα Δημοκρατία. Αυτή, που αναστατώνει τους ανθρώπους στην εποχή μας, στο όνομα της οποίας κάνουν τόσες αλλόφρονες πράξεις, βγάζουν τόσους αλλόφρονες λόγους, και ο λαός λιμοκτονεί;

Από άποψη δημοκρατίας, η ελευθερία είναι το δικαίωμα στην πολιτική εξουσία ή αλλιώς το δικαίωμα να συμμετέχει κανείς στα κοινά…

Διευρύνοντας τη βάση της, η νεώτερη δημοκρατία θέλει να συγκεντρώσει όσο γίνεται περισσότερες ψήφους, και εδώ κρύβεται μια από τις μεγαλύτερες πλάνες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η πολιτική εξουσία, την οποία παθιασμένα επιδιώκει η δημοκρατία, θρυμματίζεται σε εκατομμύρια κομμάτια, και στα χέρια του κάθε πολίτη φτάνει ένα απειροελάχιστο μέρος αυτού του δικαιώματος.

Τι θα το κάνει; Πώς θα το χειριστεί; Η δημοκρατία διαστρεβλώνει την ιερή φόρμουλα της ελευθερίας, άρρηκτα συνδεδεμένης με την ισότητα, και μοιράζοντας την ελευθερία μεταξύ όλων, στην ουσία παραβιάζει την ισότητα, δηλαδή επιβάλλει απόλυτη ανισότητα. Κάθε ψήφος, ως απειροελάχιστο μέρος της δύναμης, δεν αξίζει από μόνη της τίποτα, σχετική σημασία μπορεί να έχει μόνο κάποιος συγκεκριμένος αριθμός ή ομάδα ψήφων. Συμβαίνει δηλαδή ό, τι και στη Συνέλευση των μετόχων: οι μονάδες από μόνες τους είναι αδύναμες, αλλά όποιος καταφέρει να συγκεντρώσει τα περισσότερα κομμάτια της δύναμης, γίνεται κύριος των δυνάμεων, επομένως – επικεφαλής της διοίκησης, εκφραστής της θέλησής της.

Ποιο είναι τότε το πραγματικό πλεονέκτημα της δημοκρατίας έναντι άλλων μορφών εξουσίας; Παντού και πάντα κυβερνάει ο δυνατότερος, είτε κάποιος τυχερός και αποφασιστικός στρατηγός, είτε κάποιος μονάρχης ή διοικητής με γνώσεις, καπατσοσύνη, με σαφές σχέδιο δράσης, με ακλόνητη θέληση.

Στη δημοκρατία την εξουσία καταλαμβάνουν οι πιο επιδέξιοι αλιείς ψήφων με τους οπαδούς τους, οι τεχνικοί, που με μεγάλη μαεστρία κινούν τους παρασκηνιακούς μοχλούς, κινούν τις κούκλες στη σκηνή των δημοκρατικών εκλογών. Αυτού του είδους άτομα βγάζουν μακροσκελείς λόγους περί ισότητας, αλλά στην ουσία κάθε τύραννος ή δικτάτορας έχει την ίδια κυρίαρχη θέση απέναντι στο λαό.

Η διεύρυνση του δικαιώματος συμμετοχής στις εκλογές θεωρείται πρόοδος.

Σύμφωνα με τη θεωρία της δημοκρατίας, όσο περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν πολιτικά δικαίωμα, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα, ότι θα ψηφίζουν για το καλό όλων και για την εδραίωση της ελευθερίας. Συμβαίνει όμως το ακριβώς αντίθετο…»

Θέλετε συνέχεια; Δεν μένει παρά να μάς το ζητήσετε…