100 χρόνια πριν ο Βασίλι Καντίνσκι αγάπησε μια άγνωστη φωνή

Η Μόσχα τιμά τα 150 χρόνια από τη γέννεση του Βασίλι Καντίνσκι

Την 1 Σεπτεμβρίου του 1983, στην τουριστική ελβετική πόλη Γκσταάντ έγινε ένας φρικτός φόνος, που ακόμα δεν έχει διαλευκανθεί… Δολοφονήθηκε η 86χρονη Ρωσίδα Νίνα Νικολάγιεβνα Αντρεγέβσκαγια-Καντίνσκαγια, χήρα του διάσημου Βασίλι Καντίνσκι. Την παραμονή δέχτηκε στη βίλα της κάπoιους φίλους και κανονίστηκε να έρθουν και την επόμενη μέρα για να φάνε ό, τι απέμεινε από το πλούσιο φαγητό της προηγούμενης βραδιάς. Αυτοί οι φίλοι την βρήκαν νεκρή, με σπασμένο κεφάλι, στο μπάνιο

Από την πολυτελή βίλα έλειπαν κοσμήματα αμύθητης αξίας, όπως το κολιέ με πράσινα διαμάντια αξίας 930 χιλιάδες δολάρια…Λένε, ότι το διαμαντένιο κολιέ της Νίνας Καντίνσκαγια βρέθηκε σε μια δημοπρασία στο Παρίσι τρία χρόνια αργότερα, όχι όμως ο δράστης του εγκλήματος…

Ο  Βασίλι Καντίνσκι γνώρισε την Νίνα Αντρεγιεφσκαγια 100 χρόνια πριν, το 1916. Μάλλον, δεν γνώρισε την ίδια, αλλά την υπέροχη, βελούδινη φωνή της.

20161231_1_1

Η Νίνα είχε ευγενική καταγωγή, πλην όμως ήταν φτωχιά, και γι’ αυτό αναγκάστηκε να εργάζεται ως γκουβερνάντα σε μια ευκατάστατη οικογένεια. Σ’ αυτό το φιλικό του σπίτι το 1916 πήρε τηλέφωνο ο Καντίνσκι, όταν βρέθηκε στη Μόσχα. Οι φίλοι του έλειπαν, όπως τον ενημέρωσε η νεαρή γκουβερνάντα, η βαθιά φωνή της οποίας τον έχει μαγέψει.

Της ζήτησε να συναντηθούν, εκείνη δέχτηκε. Στην τρίτη τους συνάντηση ο Καντίνσκι της έκανε πρόταση γάμου, στην έκτη η Νίνα δέχτηκε. Η άσημη κοπέλα Νίνα Αντρεγιέφσκαγια ήταν 17 χρονών, ο διάσημος ζωγράφος Βασίλι Καντίνσκι – 50.

Την ίδια μέρα ο Καντίνσκι φιλοτεχνεί πίνακα, που ονομάζει «Σε μια άγνωστη φωνή».

20161231_1_2

Ο Καντίνσκι ερωτεύτηκε τη φωνή της, η Νίνα – τα εκπληκτικά γαλάζια του μάτια. Στις 11 Φεβρουαρίου του 1917 παντρεύτηκαν (η Νίνα φορούσε φόρεμα,που σχεδίασε ο ίδιος ο Καντίνσκι) και έμειναν μαζί επί 28 συναπτά χρόνια, μέχρι που τους χώρισε ο θάνατος του ζωγράφου το 1944. Ήταν ο έρωτας με την πρώτη ματιά, όπως έλεγε η Νίνα.

20161231_1_3

Την ίδια χρόνια το ζεύγος Καντίνσκι απέκτησε γιο, που έζησε όμως μόλις 2,5 χρόνια. Το 1921 οι Καντίνσκι έφυγαν στη Γερμανία, δραπετεύοντας όχι τόσο από την Επανάσταση και την ανέχεια, όσο από τις αναμνήσεις του θανάτου του παιδιού. Το 1933, μόλις στην εξουσία αναρρίχθηκε ο Χίτλερ, οι Καντίνσκι αποφάσισαν να μεταναστεύσουν και πάλι, στο Παρίσι, όπου τους πρόλαβε ο πόλεμος.

Χάρη στην Νίνα Καντίνσκαγια το Κέντρο Ζωρζ Πομπιντού απέκτησε αρκετά έργα του, και χάρη στο βιβλίο της «Καντίνσκι κι εγώ» γνωρίζουμε πάρα πολλά στοιχεία για το δικό του τρόπο σκέψης και την τέχνη του.

20161231_1_4

Οι μυστικιστικές αναζητήσεις του Καντίνσκι είναι γνωστές, αλλά και στη ζωή της Νίνας μια ανεξήγητη δύναμη έπαιξε κύριο και μοιραίο ρόλο. Έτσι, το 1922 η νεαρή γυναίκα είδε προφητικό όνειρο: έπαιζε σκάκι, λέει, όπου ο βασιλιάς ήταν ο Βασίλι Καντίνσκι και οι άλλες φιγούρες ήταν μεγάλα διαμάντια, κατά το πλείστον – πράσινα. Η Νίνα έχασε την παρτίδα, και αμέσως μετά το ματ στις πέτρες εμφανίστηκαν μεγάλες σταγόνες αίματος…

Αν προσέξετε, στους τους πίνακες του Καντίνσκι δεν υπάρχει πράσινο χρώμα: ο ζωγράφος το μισούσε. Και η Νίνα Καντίνσκαγια έχασε τη ζωή της για εκείνο το πανάκριβο πράσινο διαμάντι…

20161231_1_5

Αυτές τις ημέρες η Μόσχα ζει στο ρυθμό του Καντίνσκι: μια μεγάλη έκθεση των γυάλινων πινάκων του διοργανώνει το Μουσείο Πούσκινλ και στο Εκθεσιακό Κέντρο «Κρίμσκι βαλ» εκτίθενται για πρώτη φορά μετά το 1989 οι δυο κορυφαίοι πίνακές του «Η Σύνθεση VI» «Η Σύνθεση VII».

Οι ψυχολόγοι λένε, ότι ο θεατής πρέπει να ακούει τη ζωγραφική του Καντίνσκι κι όχι μόνο να την βλέπει.

Στις σκοτεινές μουσειακές αίθουσες του Μουσείου Πούσκιν αυτή η μουσική «ακούγεται» καθαρά. Τους γυάλινες του πίνακες ο Καντίνσκι ονόμασε «μπαγκατέλες», δηλαδή – ελαφρές μουσικές συνθέσεις…

20161231_1_6

Για το τέλος αφήσαμε μια άλλη ιστορία. Αν θέλετε – την πιστεύετε, αν δε θέλετε – δεν πειράζει, υφίσταται έτσι κι αλλιώς…

Στα χρόνια του πολέμου οι Γερμανοί έπιασαν αιχμάλωτο έναν Αμερικανό στρατιώτη, Ινδιάνο από τη φυλή Ναβάχο, που  πολεμούσε στην Ευρώπη. Το όνομά του ήταν Ντέιβιντ Παλαντίν. Τον έστειλαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης, αλλά επέζησε, και το 1944, μετά την απελευθέρωση, τον άφησαν να αναρρώνει σε ένα γερμανικό νοσοκομείο. Όταν ο Ντέιβιντ συνήλθε, είπε στα ρωσικά: «Με λένε Βασίλι Καντίνσκι, είμαι ζωγράφος». Υπνωτισμένος, ο Ινδιάνος μιλούσε καθαρά ρωσικά και με αρκετή προφορά απαντούσε στα αγγλικά, αλλά το απίστευτο ήταν, ότι ζωγράφιζε σαν τον Καντίνσκι! Σήμερα σε πολλά μουσεία του κόσμου εκτίθενται τα έργα του Παλαντίν…

Ο νέος Καντίνσκι «αναγεννήθηκε», όταν πέθανε ο Καντίνσκι «αυθεντικός», το 1944…